tümce kavram anlam

1. Tümceler, bildiri tümcesi, istek tümcesi, bağımsız tümce, temel tümce, yan tümce gibi, hem dil açısından, hem anlam açısından incelenebilir.

2. Tümce, konuşanla dinleyenin, yazanla okuyanın veya iletişimde halinde olan iki bireyin içinde bulundukları ruh haline ve düşünce yapılarına göre farklı bağlamlarda farklı anlamlar kazanır.

3. Tümcenin taşıdığı anlamı belirlemek için sadece dilbilgisinden yararlanmak oldukça yetersiz kalacaktır, dil dışı etkenler çoğu zaman anlatılmak istenenin anlaşılmasında dilbilgisi kadar etkilidir.

4. Bir cümle, tek başına bir bildiriyi anlatamaz. Bildiriyi anlatan, konuşmacının veya yazarın tümceyi kullanış şeklidir.

5. İnsan zihninde, duyulan veya okunan tümceleri anlamak üzere koşullanmış bir yetenek doğuştan beri vardır. İnsan, bu yeteneği sayesinde herhangi bir tümcede anlam bozukluğu varsa bile bunu anlayıp, düzeltebilir.

6. Aynı kelime, farklı kültürlerde çok farklı bağlamlarda kullanılabilir ve bir dili oldukça akıcı bir şekilde konuşabilen ve anlayabilen biri, eğer bu dilin konuşulduğu coğrafyanın kültürünü bilmezse, duyduğu bir ifadeyi tam manasıyla anlayamaz.


Nazlıcan Özkut